Festivalthema: Humility

Over het festivalthema: Humility

door artistiek leider Jeroen den Herder

Het thema van het afgelopen festival was een vraag: ‘Wat zingt er?’ Hier stond de vraag centraal waardóór we geraakt worden, wat er muzisch beweegt tussen mensen.

Het thema van deze editie, Humility, staat voor het kenbaar maken van een bepaalde innerlijke houding ten opzichte van muziek. We nemen muziek als uitgangspunt om dit thema te onderzoeken, en breder te trekken richting waarneming en opmerkzaamheid.

Het thema ‘Humility’ richt zich meer op de grondhouding, de beoefening van luisteren, de kracht van terughouding, en het uitstellen van meningsvorming. Het is moeilijk de juiste betekenis aan Humility toe te kennen. Menselijkheid, bescheidenheid, terughouding, luisteren… Als we kunnen terughouden, dan kunnen we in ieder geval onze primaire reacties uitstellen en ruimte geven aan wat de tijd doet. In deze tijd kunnen we luisteren, waarbij met luisteren ‘algeheel waarnemen’ wordt bedoeld.

De musicus leert ook te luisteren naar muziek, luisteren naar wat de beweging precies wil. We zijn zodanig geschoold, dat het lichaam altijd alert is om datgene wat we zingen, wat we ons voorstellen, direct in actie om te zetten. Hier valt luisteren en bewegen dus samen. Als metafoor zouden we het kunnen vergelijken met vogels die op de luchtstroom reageren. Zo voelt het om door de muziek te wórden bewogen! Ons denken daarentegen is veel langzamer, maar geeft woorden aan dat wat per definitie beweging is om overdracht mogelijk maken.

Deze overdracht, denk aan lesgeven, bestaat uit een verbaal en een non-verbaal deel. De kunst van het lesgeven bestaat voor een groot deel uit non-verbale overdracht: luisteren, waarnemen, terughouding van directe meningsvorming. Overigens is in het proces van “worden-zijn” meningsvorming heel belangrijk, als tussentijds aankomst- en vertrekpunt.

CelloWercken staat zowel in de Cello Academy als het festival voor de zoektocht in deze balans. Het is moeilijk een contradictie te verkopen, maar we kunnen onszelf altijd de vraag stellen: als we minder ruimte in durven nemen met onze mening, zou er dan meer ruimte ontstaan in ons luisteren?

Er zijn in de programmering van dit festival veel aanknopingspunten op het hoofdthema. De wereldpremière van Goed leven en goed sterven van Xiaoyong Chen, de wereldpremière van Man Fang’s dubbelconcert That raindrops have hastened the falling flowers, de menselijkheid van Boccherini en het diepe geloof van Bach. Het team van artiesten, waaronder veel jonge cellisten van de Academie, zullen garant staan voor een prachtige viering van het thema.

Het is moeilijk de juiste betekenis aan Humility toe te kennen. Menselijkheid, bescheidenheid, terughouding, luisteren…

Als we minder ruimte in durven nemen met onze mening, zou er dan meer ruimte ontstaan in ons luisteren?